Okul Fobisi Nedir?
Okul fobisi, çocuğun okula gitme konusunda isteksiz olması veya okula gitmeyi tamamen reddetmesi durumudur. Okul fobisi denildiğinde anlaşılması gereken şiddetli bir kaygı ile çocuğun okula gitmek istememe söz konusudur. Okul fobisi genellikle okulun açıldığı ilk aylarda görülür. Korku durumu bir haftadan uzun sürüyorsa çocuğun okuldan soğumasını giderek artıyorsa ve ebeveynlerin çabası sonuçsuz kalıyorsa okul fobisinden bahsedilebilir.
İçerik Tablosu
Okul Fobisinin Belirtileri Neler Olabilir?
Okul fobisi olan çocuklarda birtakım belirtiler yaşanabilir. Belirtiler genellikle okula gidiş saatinde kendini göstermeye başlar. Ebeveynlerin bu belirtileri takip etmesi gerekir. Aşağıda verilen belirtilerin uzun sürmesi durumunda gerekli psikolojik destek alınmalıdır.
✣ Fiziksel Belirtiler: Mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, karın ağrısı, iştahsızlık, terleme, sık tuvalet ihtiyacı
✣ Davranışsal Belirtiler: Ağlama krizleri, sorumlulukları kabul etmeme, saldırganlık, öfke nöbeti
✣ Psikolojik Belirtileri: Depresyon, içe kapanıklık, kaygı bozukluğu, sosyal fobi
Anne-baba okula gitmemesini onaylayınca, yani tehdit algıladığı durum yok olunca bu belirtiler de çabucak ortadan kaybolabilir. Kabul edilmemesi halinde ise çocuk kendine çeşitli şekillerde zarar vermeye çalışabilir ya da hem evde kalmak hem de çalışan ebeveyni evde tutmak için yalvarmaya yönelebilir. Kimi zaman uyku sorunları, okulda yapılan faaliyetlere odaklanma güçlüğü de yaşayabilir. Okula servisle gidiyorsa kasti olarak servisi kaçırmaya çalışabilir.
Okul Fobisinin Nedenleri Neler Olabilir?
Çocukta okul fobisinin gelişmesinde aşağıdaki gibi bazı aile içi süreçler etkili olabilmektedir.
✣ Anne ve babaların çocuklarına karşı olan aşırı koruyucu tutumu
✣ Anne ve babaların çocuklarını kendilerine bağımlı bir şekilde yetiştirmeleri
✣ Aile içindeki, değişimler (kayıp, boşanma gibi)
✣ Aile yaşamı içerisinde çocukların her isteğinin olması
✣ Çocuklardaki özgüven eksikliği
Peki Ebeveynler Okul Fobisi İçin Ne Yapabilir?
✣ Ebeveynlerin öncelikle soğukkanlı ve sabırlı olması gerekmektedir.
✣ Çocuğun karın ağrısı, mide bulantısı gibi fiziksel şikayetlerinin stresten kaynaklı olup olmadığını anlamak için sağlık kontrolü yaptırılmalıdır.
✣ Çocuğa olumsuz söz ve davranışlarla yaklaşılmamalıdır.
✣ Yargılamadan uzak bir şekilde duygularını anlamaya ve korkusunu yenebileceği konusunda ✣ cesaretlendirmeye yönelik bir tutum sergilenmelidir.
✣ Çocuğun duygularını ifade etmesine izin verilmelidir.
✣ Çocuk okuldayken onu nerede beklenileceği, acil durumlarda kimin almaya gidileceği gibi bilgiler verilmelidir.
✣ Çocuğun okula gitmesi konusunda ısrarlı olunmalıdır. Göndermemezlik yapılmamalıdır. Gerekirse okulun girişine, sınıfa kadar eşlik edilmelidir.
✣ Şiddetli okul korkusu olan çocuklar için teneffüslerde ebeveynler çocukların yanında olabilir. Böylece güvence sağlanabilir.
✣ Başlangıçta okula gitmesine yönelik küçük ödüller verilebilir.
Aysu Pamukoğlu
Psikolojik Danışman
